Tonipan
Lilium bulbiferum
Liliaceae
Àutri noum : Peiloulet, Lis-de-Sant-Jan, Flour-dal-sacre-couor.
Noms en français : Lis safrané, Lis orangé.
Descripcioun :Lou tonipan (Vesubiò) apela encaro peiloulet (Tiniò), pulèu rare, trachis dins li prado e li pendis roucassous de mountagno. Se vèi de liuen e se recounèis eisadamen emé si grosso (5 à 8 cm) e bèlli flour aranjo, pourtado pèr uno cambo cuberto de fueio estrecho, longo e noumbrouso.
Usanço :Èro acampa pèr n'en faire de bouquet. Li flour, macerado dins l'òli o l'aigardènt servien pèr sougna li macaduro. Aro es apara, marca sus listo roujo, categourìo soucit minour.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 90 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lilium
Famiho : Liliaceae
Ordre : Liliales
Coulour de la flour :
Aranjado
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 50 à 80 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Prado
- Pendis roucassous
- Esboudèu
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Lilium bulbiferum L., 1753
Catapuço
Euphorbia lathyris
Euphorbiaceae
Àutri noum : Cagarino, Peveireto, Pebreto, Nirou'.
Noms en français : Euphorbe épurge, Euphorbe des jardins.
Descripcioun :La catapuço es uno grando eufòrbi, verdalo e boutisso, que trachis proche dis oustau e d'aigo. Èi touto lisco de cap en pèd. Se recounèis peréu à si glando jauno espatulado (fotò). Fai de boursèu de la grosso meno, d'aperaqui 2 cm.
Usanço :Èi couneigudo dins la Tineò pèr faire passa lou mau de dènt : "Un esperfum d'aigo buhiò emé de grano de nirou' enduèrme lou mal de dents." (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 59).
Port : Aubret
Taio : 0,3 à 1,2(1,5) m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Euphorbia
Famiho : Euphorbiaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Ribiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óuigino Mediterrano-Touranieno
Ref. sc. : Euphorbia lathyris L., 1753